Kripto piyasasının verdiği özgürlükler çok kolay şekilde insanları dolandırmak için kullanılabiliyor. Özellikle token çıkarmak çok düşük fee ücreti gerektirdiğinden kolay biçimde oluşturularak reklam kampanyaları ile sizlere süslü bir hediye, bir fırsat kapısı olarak sunulabiliyor. Buna birde reklam ücreti düşük fenomenler eklenince aklınız bir hayli karışabiliyor. Kısaca bir tokenın dolandırıcı olma ihtimalini değerlendireceğimiz bir dizi yöntem var gelin adım adım inceleyelim.
İNTERNET SİTESİ
Tokena ait internet sitesine girdiğinizde logo, kullanılan görseller ve metinler olmak üzere her şeyi açık açık ortaya koyan bir tasarım ile karşılaşmalısınız. Fiyatla ilgilenen, roket işaretleri koyan, sizi direk ön satışına yönlendiren ve market cap 20 milyar dolar olacak gibi iddaaları gözünüze sokan siteler size detay vermek değil gözünüzü boyamak istiyorlar. Ayrıca sitenin en başında white paper veya lite paper mutlaka bulunmalı, projenin amacı ortaya çıkışı net şekilde ortaya konulmalıdır. Projeyi gerçekleştiren kişi veya kuruluşların tam anlamıyla hangi pozisyonu doldurdukları, şahısların linkedin profilleri geçmişindeki başarılar listelenmeli (anonim projelerin %90 scamdir)
SOSYAL MEDYA HESAPLARI
Sosyal medya hesaplarında aşağılara doğru indiğinizde 0 veya 1-2 takipçili etkileşimsiz hesaplar görüyorsanız bunlar fake takipçidir. Bu tip projeler sizin gözünüze kalabalık gözükmek için çok cuzi fiyatlara fake takipçi satın alırlar. Bir kaç dakikalık kontrol ile bunu
anlayabilirsiniz.
Kripto paralar ve blockchain hakkındaki her türlü sorunuz için telegram kanalımıza davetlisiniz. Kanala katılmak için TIKLAYIN
KİTLİ LİKİDİTE VE CÜZDAN DAĞINIKLIĞI
Aşağıdaki linkten bir token projesinde kitli likidite olup olmadığını görebilirsiniz. Kitli likiditesi olmayan projeler ( sonradan eklenecek gibi bahanalere inanmayın bunu en başta yapmalı ) scam olma ihtimali %99,9 dur. Siz swap borsalarda işlem yaparken merkezi borsalar gibi alıcı ve satıcı dengesi oluşmaz. Bu tip durumlarda satmak istediğiniz token için o tokenın kitli likiditesi kullanılır. Eğer likidite yoksa veya yetersiz ise o token’ ı satamayabilirsiniz. Bazı dolandırcılar 10-20 günlük kilitler ile göz boyamaya çalışırlar. Aynı siteden veya kendiniz bsc 20 erc 20 scan sitelerinden görebileceğiniz üzere toplam token arzının %90 ve fazlası bir cüzdanda ise buda bir kişinin insafı ve güveni üzerine para yatırıyorsunuz demektir. Normalde bu sahipliğin en az 3-5 cüzdana bölünmüş ve multi signature cüzdanlarda bulunması çok daha güvenilir bir ortam oluşturur.
AUDİT YANİ SERTİFİKA
Kripto projelerinde yazılımı tam olarak çözmek her kullanıcı için mümkün olmadığından Certik , Hacken vb gibi sertifika firmaları bizim için bu işi yapar. Eğer firma bu sertifikalardan birine sahipse direk bu sertifikayı inceleyin. Burada kritik hatalar var mı? var ise çözülmüş mü? daha küçük çaplı hatalar konusunda neler yapılıyor diye tek tek maddaleri okuyun. Sertifikaya sahip olmak tek başına yeterli değildir.
TOKEN EKONOMİSİ VE VESTİNG
En kritik ve en karmaşık konu. Proje ortaya çıkarken size kaç adet tokenın ortaya çıkacağını net olarak belirtmeli ve var ise max arzı gösterebilmeli. Bunun dışında ekibin kendisi veya başka yerlere ayırdığı tokenların vesting yani taksit takvimi olmalı. Unutmayın eğer arz dengesiz salınırsa elinizdeki tokenın fiyatı sebepsizce düşer. Arzın yavaşça veya mantıklı bir şekilde piyasa sunulmaması durumunda fiyatın sadece aşağı düşüşünü izlerseniz. Diyelim marketing için %10 ayrılmış bunun arz salınımı ayda %1 mi yılda %5 mi nasıl dağıtılacak, hangi tarih ortaya çıkacak net şekilde ortaya konulmalı.
TOHUM YATIRIMCI VE DESTEKLEYEN FİRMALAR
Scam tokenlar aklıan gelen her firmayı beraber çalışıyor gibi göstermek için sitelerine logoları nı koyarlar. Beraber çalıştıklarını iddaa ettikleri firmanın resmi kanallarından teyit arayın yok ise inanmayın. Bir örnek vermek gerekirse microsoft ile beraber çalıştıklarını iddaa eden bir token AMA(Açıklama) etkinliği esnasında sorulan soruya ofiste windows işletim sistemi kullanıyoruz o yüzden yazdık gibi bir cevap vermişti…
LayerZero 135 milyon dolar yatırım aldı
Sürekli (AMA) etkinliklerinde çok sayıda token dağıtan, durmadan roket emojileri ve fiyattan konuşan , size adam akıllı proje konusunda bilgi sunmayan projelerin birçoğu scam projedir. Piyasada büyük oyuncuların para sokacağı projeler gerçekten güven verebilen projelerdir.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir.
Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan Kripto platformu sorumlu tutulamaz.
Коментарі